Hibya, programda Sermaye Piyasalarında Bağımsız Danışmanlık ve Stratejistlik yapan Yunus Kaya’yı stüdyosunda ağırladı.
Sohbet havasında gerçekleşen yayında önümüzdeki dönemde muhtemel gelişmeler ve bunun Sermaye Piyasalarına etkilerini konuşuldu.
Ülkedeki iki önemli gelişmeler olduğu birincisi olarak depremin etkilerinden bahseden Yunus Kaya, “Ekonomik olarak bakıldığında Türkiye’nin yüzde 10,11 boyutunda Gayri Safi Milli Hasıla payı var. İpliğin tekstilin merkezi olarak Kahramanmaraş öne çıkıyor. Kahramanmaraş zaten gelişmekte olandı, Kayseri yakındı şimdi depemin etkilerinden dolayı orada teyakkuz hali söz konusu. 1999 depreminden sonra da yenilenme çalışmaları nedeniyle ciddi bir yük ortaya çıkmıştı. Bu yükü devlet ek bütçe yaparak ek vergilerle o günden bu yana hala süren vergiler söz konusu bu ek bütçe ile yükü hafifletmeye, bir an önce atmaya çalışmıştı. Şimdi 2 ay içerisinde 300 bin konutun temeli atılacak deniliyor. Diğer taraftan yıkımın maliyeti artı bu atıkların bertaraf edilmesi, yeniden inşaatlar, oradaki sanayinin geliştirilmesi toplam 100 milyar doları bulacak gibi gözüküyor. Bu da kolay bir rakam değil aslında. 4.5 trilyon 2023 yılında Türkiye’nin bütçesi şimdi sadece 1 trilyon lira kısa vadede 2023’de lazım olacak gibi gözüküyor. Bu da nerdeyse yüzde 25 bütçeye ek bütçe gerekecek ki bununla ilgili vergi alma konusunda çekimser iktidar çünkü seçim yaklaşıyor. Seçimden önce olmayacak gibi ama seçimden sonra kim gelirse gelsin ek vergi yükü gelecek çünkü bunu kaldıramaz mevcut iktidar.” şeklinde konuştu.
İlkay Arıkan bugün resmi gazetede kurumlar vergisinde istisnalardan dolayı yüzde 10’luk kanunun yayımlandığın söyledi.
2022 yılında şirketlerin çok büyük kar ettiklerini söyleyen Kaya, “Örnek olarak bankalar 2021’de 93 milyon karı varken 2022 yılında 433 milyar kar ettiler. Neredeyse 4 kat kar ettiler bu da yüzde 365 falan yapıyor. Diğer şirketlerde de çok var. Bugün Biden şirketlerin olağanüstü karlarından tırpanlamayı konuşuyor. Bizde de buna benzer büyük kar getiren şirketlerden tırpanlansa sorun çıkabileceğini düşünmüyorum. Ama şimdi yapılan düzenleme devletin istisna ve yatırım indirimi verdiği şirketlerin onda birine vermeyeceğim demektir. Bir diğer unsur da borçlanma yoluyla alacaktır. Borçlanmayı da hazine borçlanır Merkez Bankası üstlenir. Böylece parasal bolluğa gidebiliriz. Çünkü likitte sorun da bir yandan önemli bir sıkıntı.” dedi.
Bir diğer gelişmenin seçim olduğunu söyleyen Arıkan, Kaya’ya ‘seçimin birkaç senaryoya göre değerlendirildiğinde bu senaryolara göre borsa, döviz ve faiz nasıl etkilenir.?’ sorusunu sordu.
Kaya, “Bununla ilgili yabancılardan senaryolar gelmeye devam ediyor. Morgan Stanley’in üç farklı senaryosu vardı. Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanlığında devam eder AK Parti mecliste çoğunluğu olur veya muhalefet cumhurbaşkanlığını kazanır meclis onda olur ya da Tayyip Erdoğan cumhurbaşkanı olur meclis muhalefette olur şeklinde 3 farklı yöntem. Üçünde de kur yukarı gidiyor. Üçünde de dolar kuru yıl sonu tahminini 20 ile 25 aralığında gösteriyordu. Borsaya çok değinmemişler ama en azından faizde mesela AK Parti devam ederse faiz politikası aynı devam eder. Eğer muhalefet iktidara gelirse bu sefer onun faizi yükselteceği öngörüsünde bulunuyor.” yanıtını verdi.
TL’nin son dönemdeki ilerleyişi, doların yurt dışındaki ilerleyişine bakıldığı zaman reel olarak değer kazandığını söyleyen Kaya, şöyle devam etti:
“Önümüzdeki dönemde kurdaki sıkışma aşağı yönlü kırılma ihtimali yukarı yönlü kırılma ihtimaline göre daha az çünkü ekstra para yönlü bir giriş olması lazım. Türkiye cari açığı finansmanının üçte ikisini kaynağını bilemediğimiz para ile kapatıyoruz. Bu çok normal bir seyir değil. Eğer AK Parti devam edecekse bu normal olamayan seyrin devamını bekleyebiliriz finansman açısından. O yüzden seçimden sonra ister muhalefet olsun ister iktidar olsun kuru yukarı yönlü bırakacak diye tahmin ediyorum.”
‘İlkay Arıkan ile Ekonomi Sohbetleri’ yayınının tamamı ise şöyle:
Hibya Haber Ajansı
